Kasık Fıtığı Ve Hidrosel (Su Kesesi)

Kasık Fıtığı Ve Hidrosel (Su Kesesi)

Kasık fıtığı ve hidrosel (su kisti, su kesesi) çocuklarda en sık görülen durumlardır. Çocuklarda fıtık ve hidrosel testislerin inişinden sonra kapanması gereken karın zarının kapanamaması nedeniyle gelişir. Testisler torbaya tamamen indikten sonra karın zarı kapanır. Eğer testisin inişinden sonra karın zarında kapanma olmamışsa karın içi ile bağlantılı hidrosel veya kasık fıtığı gelişimi olmaktadır. Kızlarda ise hidrosel benzer şekilde bir zar katlantısının içerisinde sıvı birikmesidir. Eğer bu açıklık içerisinden ince veya kalın bağırsaklar girecek kadar açık kalırsa fıtık, sadece sıvı geçecek kadar incelikte bir açıklığın kalması ile su kesesi (bağlantılı hidrosel) gelişmektedir. Kız çocuklarında kasık fıtığında kesenin içinde over (yumurta) ve tüplere de rastlanabilmektedir.

Çocuklarda kasık fıtığı görülme sıklığı %1-4 dür . Hastaların %50-60 ın da sağda, %20-25 solda -15 iki taraflı görülür. Ailede fıtık varlığında veya ikiz çocuklarda sıklığı daha fazladır. Erkeklerde daha fazla görülür. Sağ tarafta daha fazla görülmesinin nedeni sağ testisin torbaya daha geç inmesi ve zarın daha geç kapanmasıdır. Fıtıkların %90’ ı 2 yaştan önce belirti verir. Bazı hastalık veya durumların fıtık gelişmesine daha yüksek oranda zemin hazırladıkları bilinmektedir. Bunlar; erken doğum, düşük doğum ağırlığı, ailede fıtık bulunması, inmemiş testis, karın duvarı gelişim kusurları, kistik fibrozis, bağ dokusu hastalıkları ve kalça çıkığıdır. Bu durumlar fıtık gelişmesine zemin hazırlamanın dışında fıtık onarımından sonra nüks olmasına da zemin hazırlarlar.

Kasık fıtığı tanısı genellikle anne veya çocuğa bakan kişi tarafından fark edilen kasıkta ağrısız bir şişlik olarak konulur. Annenin görmesi genellikle teşhis için yeterlidir. Ara sıra kasıkta şişliğin belirmesi fıtığın, kaybolmaması ise su kesesinin lehinedir. Ağladıkça ıkındıkça kasık fıtığı görülmesi daha sıklaşır. Detaylı muayeneye rağmen tanı konulmasında şüpheye düşülüyorsa ultrasonografi yapılması uygundur. Böylece hem iki taraflı değerlendirme de yapılır, içerisinde olan olası karın içi organlar belirlenir, özellikle kız çocuklarında yumurta varlığında bunun keseye yapışık olup olmadığı ortaya konulur. Ayrıca fıtık ve hidrosel ayırımı da netleşmiş olur.

Hidrosel (Su Kisti, Su Kesesi)

Hidrosel doğduktan hemen sonra veya birkaç ay içerisinde ortaya çıkan ağrısız şişliklerdir. Testis dokusunu çevreleyen zarların arasında sıvı toplanması nedeniyle oluşur. Eğer bu zarlar karın boşluğu ile ilişkili ise karın içerisindeki sıvı keseye geçebilir ki o zaman buna komunike (bağlantılı), eğer bağlantısı yoksa non-komunike (bağlantısız) hidrosel denir. Erkek çocuklarda %1-4 sıklığında ve daha çok sağ tarafta görülür. Su kesesi kasıkta ise zarın her iki ucu da kapalı olduğu için kist şeklinde belirti verir ve kordon kisti ismini alır.

Fıtık ameliyatlarından sonra aniden gelişen reaksiyonel hidroseller ise birkaç ay içerisinde kendiliğinden kaybolur.

Muayenede testis etrafında şişlik vardır ve basmakla azalmaz veya yok olmaz. Bağlantılı hidrosellerde ise yatarken, sabah uyandığında veya muayene sırasında şişlik küçülebilir. Hidrosellerin çoğu 1-2 yaşa doğru kendiliğinden emilir ve kaybolur. Düzelmezse ameliyat edilmelidir . Dev hidrosellerde (ileri derecede büyük, torbayı dolduran, pipiyi içeri doğru gömük gösteren, neredeyse çişini yaparken zorlanma yaratan, gerginlikten ağrıya yol açabilen ) ise eğer gerileme olmuyorsa uzun süre beklemeden ameliyat edilmelidir.

Kasık fıtığının en önemli komplikasyonu fıtığın boğulmasıdır. Yani daha önceden sıklıkla şişen ancak kendiliğinden tekrar kaybolan içerisindeki karın içi organların karına döndüğü ancak boğulma esnasında karın içerisine dönemedikleri durumdur. Bu durum 6-8 saat içerisinde düzeltilmediği takdirde yani doktor müdahalesi ile bu organlar karın içerisine elle itilerek gönderilemediği takdirde acilen ameliyat edilme durumu ortaya çıkar.

Kasık fıtığı, hidrosel, kordon kisti, inmemiş testis, kasık bölgesindeki lenf bezi büyümeleri ile karıştırılabileceğinden detaylı muayene gerekir.

Kasık Fıtığı Tedavisi

Kasık fıtığı ameliyat ile tedavi edilir. Boğulmuş olmadıkça acilen değilse de bir an önce ameliyat planlanmalıdır. Ameliyat planı oluşturmasında çocuğun yaşı önemlidir. Erken doğan bebekler ve düşük doğum ağırlığı olanlar da boğulma riskinin fazla olması nedeniyle ameliyat önerenler varsa da yapılan çalışmalarda buna karşı görüşlerde bulunmaktadır.

Çocuklarda kasık fıtığı ve hidrosel tedavisi açık cerrahi veya laparoskopik cerrahi ile yapılmaktadır. İki teknikte de başarı oranı yüksektir ve uygulayan cerrahın deneyimine bağlı olarak sonuçlar farklılık gösterebilmektedir.

Laparoskopik cerrahi yönteminde aynı seansta karşı tarafta fıtık olup olmadığı teşhis edilebilmekte, damar ve döl yoluna daha az zarar ihtimali olmakta, ameliyat süresi daha az sürmekte, karında kesi bulunmamakta ve karın içi patolojilerinin veya başka tip fıtıkların eğer varsa saptanması sağlanmaktadır. Buna karşın nüks oranı daha fazla olmakta, testise bağlı olası zarar riskinin yüksekliği ve karın içi organlara yakın ameliyat nedeniyle risk oluşturması gibi nedenlerle temkinli yaklaşanlarda vardır.

Laparoskopik fıtık onarımında göbek kamerası eşliğinde karın içi görüntülenerek ya kasık bölgesinden iğne ile girilerek kasık fıtığının geçtiği iç kasık halkası dikilmekte, ya ek olarak alet girişleri için karın cildinden girilmekte ve içeride onarım yapılmaktadır.

Fıtık Ameliyatı Sonrası Görülebilecek Komplikasyonlar

En tecrübeli ellerde bile bazı durumlarda bazı komplikasyonlar gelişebilmektedir. Bunlar kanama, spermatik kord-vas deferens (döl yolu) yaralanması, enfeksiyon, hidrosel, testisin yukarıda kalması ile inmemiş testis gelişmesi, testisin gelişiminde azalma ve fıtığın nüks etmesidir.

Ameliyat sonrası komplikasyonlar oldukça azdır.%1-4 . Genellikle sorunla karşılaşılmasa da aşağıdaki durumlar gelişebilir.

Tekrar fıtık olma olasılığı %1-2 civarındadır. Boğulmuş fıtık nedeniyle ameliyat olan çocuklarda bu oran daha yüksektir.

Torbasında şişlik olması (ödem veya sızıntıyı düşündürür)

Fıtık kesesinden sızan sıvıya ikincil hidrosel gelişebilir.

Kesi yeri enfeksiyonu olabilir.

Kullanılan dikiş malzemelerine bağlı allerji gelişmesi ve ciltte kızarıklık veya enfeksiyon olması .

Fıtık Boğulması Nedir Ne Yapılmalıdır

Fıtıklar bazen ilk belirti olarak fıtığın çıkıp boğulması ile karşımıza gelirler. Bu durum acildir ve hemen müdahale edilmesi gerekmektedir. Çünkü fıtık kesesi içerisine giren karın içi organların ve erkek çocuklarında testisin , kız çocuklarında yumurtanın kanlanmasının bozulması önlenmelidir.

Erken başvuru durumunda fıtık karın içerisine çocuk sakinleştirildikten sonra el ile manipüle edilerek gönderilir (redüksiyon işlemi).Eğer işlem başarısız olursa acilen ameliyat edilerek durum düzeltilmelidir. Bu aşamada laparoskopik girişimle müdahale olanağı da seçenekler arasındadır.

Fıtık kesesinin içerisine karın içi organlar (ince ve kalın barsaklar, kızlarda over girerek boğulmaya neden olabilmektedirler).